Cele: Uczeń wie: -co to jest siła wyporu, -od czego zależy siła wyporu, -jakie siły działają na ciało zanurzone w cieczy, -jaka jest treść prawa Archimedesa, -jakie jest praktyczne wykorzystanie prawa Archimedesa. Uczeń rozumie: -treść prawa Archimedesa, -dlaczego ciecz działa na zanurzone w niej ciało siłą wyporu. Uczeń potrafi: -doświadczalnie wyznaczyć siłę wyporu, -zbadać od czego zależy siła wyporu, -obliczyć wartość siły wyporu. Metody: -pogadanka, -doświadczenia fizyczne, -burza mózgów. Forma pracy: -praca w grupach, -praca z całą klasą. Środki dydaktyczne: -zlewki, menzurki, siłomierze, zestaw prostopadłościanów wykonanych z różnych materiałów, plastelina, ciecze, woreczki, podręcznik, rysunki.
PRZEBIEG LEKCJI:
Część wstępna: 1. Czynności organizacyjne. 2. Pogadanka na temat obserwacji i doświadczeń uczniów z życia codziennego dotyczących zachowania różnych ciał wrzuconych do wody. 3. Podanie tematu i celów lekcji. Część realizacyjna: 1. Podział klasy na grupy i przypomnienie zasad pracy w grupach. 2. Pomiar siły wyporu dla ciał o tej samej objętości, ale wykonanych z różnych materiałów – doświadczenie 1 3. Wprowadzenie pojęcia siły wyporu. 4. Badanie zależności siły wyporu od kształtu ciała, objętość ciała –doświadczenie 2. 5. Wykazanie, że wartość siły wyporu jest równa ciężarowi wypartej cieczy – doświadczenie 3. 6. Sformułowanie prawa Archimedesa. 7. Wyprowadzenie wzoru na obliczenie siły wyporu: Fw = ρ · g · Vc 8. Praktyczne wykorzystanie prawa Archimedesa – burza mózgów w grupach. Część podsumowująca: 1. Podsumowanie wyników pracy grup. 2. Zadanie pracy domowej.
Karta pracy – prawo Archimedesa.
Doświadczenie1 Pomoce: trzy prostopadłościany o tej samej objętości, wykonane z różnych materiałów, siłomierz, zlewka z wodą. Instrukcja: 1. Zawieś prostopadłościan z aluminium na siłomierzu, odczytaj i zanotuj ciężar. 2. Zanurz prostopadłościan w zlewce z wodą i ponownie odczytaj i zanotuj wskazania siłomierza. 3. Powtórz doświadczenie dla prostopadłościanu z mosiądzu i ze stali. Wnioski:
Doświadczenie 2 Pomoce: plastelina, zlewka z wodą, siłomierz. Instrukcja: 1. Zawieś kulę z plasteliny na siłomierzu i odczytaj jej ciężar. 2. Zanurz plastelinę w zlewce z wodą i wyznacz siłę wyporu. 3. Zmień kształt plasteliny i ponownie wyznacz siłę wyporu. 4. Podziel plastelinę na dwie części i wyznacz siłę wyporu każdego kawałka. Wnioski:
Doświadczenie 3 Pomoce: woreczek, zlewka z wodą, siłomierz. Instrukcja: 1. Napełnij woreczek wodą i zawiąż go. 2. Za pomocą siłomierza wyznacz ciężar woreczka z wodą. 3. Zanurz woreczek całkowicie w zlewce z wodą. 4. Odczytaj i zanotuj wskazania siłomierza. Wnioski:
Opracowała: Elżbieta Jankowska |